Biżyt' riczka newełyczka,
A na tij riczci stojit' kapłyczka,
Nedałeko wid kapłyczky boża cerkwa,
Swjata, stara, błahostywaja;
A pry tij cerkwi pip z popadeju,
U popa boroda wełyka j sywaja,
A popadja mołoda szcze ta hładkaja.
Żyw buw Kyryk, bidnyj czołowiczok,
Buła w ńoho bidna żinka,
Buły j dity newełyczki.
Ot pryjszow czas, żnywowa hodyna,
Pomerła u bidnoho Kyryka małeńka dytyna.
Piszow bidnyj Kyryk do popa:
– Dobrodiju, dobrodiju,
Czy ne mohły by mojeji dytyny pochowaty?
Szczo wy schoczete za pochorony wzjaty? –
Pip radyj, radeseńkyj,
Trjase borodoju, rozmachuje rukoju:
Szczo ż,– każe,– twoju dytynu można chowaty,
Ałe ne bahato z bidnych łjudej dbaty,
A desjat' karbowanciw taky treba wzjaty!
Szczo treba, to treba, ne mow meni ni słowa,
Bo w mene z toboju korotkaja mowa.–
Kyryk każe:
– Dobrodiju, dobrodiju,
Ja ne możu stilky daty,
De wże meni, bidnomu Kyryku, stilky wzjaty? –
Pip jak tupnuw nohoju,
Jak motnuw hołowoju,
Jak potrjas borodoju,
Jak zakryczyt',
Jak zawereszczyt':
– Szcze takych łjudej ne buło i ne bude,
Koły wyprodały taki bidni łjude! –
Zapłakaw bidnyj Kyryk ta j piszow do pana
Ta j skarżyt'sja panu:
– Ne chocze pip mojeji dytyny chowaty,
Chocze z mene, bidnoho Kyryka, desjat' rubliw uzjaty.–
Pan jomu i każe:
– Ja tobi w tom, Kyrycze, bidnyj czołowicze, ne poradżu,
Ja tobi os' szczo skażu:
Idy ty do seła, dostań zastupa j łopaty
Ta idy sam na swoju dytynu jamu kopaty.–
Posłuchawsja bidnyj Kyryk pana,
Piszow win dodomu,
Staw na kolina, pomoływsja Bohu.
Aż pryjszow do ńoho bożyj starec':
– Kyrycze, bidnyj czołowicze, idy ty do seła,
Dostań zastupa j łopaty
Ta idy sam na swoju dytynu jamu kopaty,
Ta ne kopaj na nyzu, a kopaj na horbu,
Nechaj bahatsziji kopajut' na nyzu.–
Wzjaw Kyryk zastupa j łopaty
Ta staw sam na swoju dytynu jamu kopaty,
Ta ne kopaje na nyzu, a kopaje nawerchu,
Jak kazaw jomu bożyj starec'.
Staw bidnyj Kyryk na horbu kopaty,
Staw do ńoho koteł z hroszyma wyrynaty.
Nabraw bidnyj Kyryk hroszej do kyszeni.
Piszow nazad do pana, a wid pana do popa...
Pip radyj-radeseńkyj:
– Szczo ż,– każe,– ne bahato z bidnych łjudej dbaty,
A desjat' karbowanciw treba wzjaty.–
Bidnyj Kyryk dowho ne wozywsja,
Daw desjat' karbowanciw ta j zowsim rozpłatywsja.
Pip hroszi zabraw i starostu zazwaw,
Kazaw na dzwonyci na zbir podzwonyty,
Z radistju, z weselistju Kyrykowu dytynu pochoronyty.
Zazwaw bidnyj Kyryk popa do chaty,
Staw joho dobre czastuwaty,
Staw med i wyno dawaty.
Dywujet'sja pip, jak ce tak stałosja,
U bidnoho czołowika stilky hroszej nabrałosja.
A popadja nawit' oczi wytriszczyła,
Wse do popa prystaje, pokoju ne daje:
– Dobrodiju, dobrodiju, czy ne mohły b wy
Bidnoho Kyryka do spowidi pryjnjaty
Ta na duchu joho dobre rozpytaty,
De b win mih stilky hroszej dostaty,
Czy ne mih by win pro tiji hroszi pryznatysja? –
Posław pip starostu, szczob Kyryku nakazaty,
Szczo pip joho chocze u wsich hrichach spowidaty.
Pryjszow starosta do Kyryka, bidnoho czołowika,
Ta j każe:
– Ej ty, Kyrycze, bidnyj czołowicze,
Idy-no ty do cerkwy, chuteńko spowidajsja
Ta w tych hroszach harneńko pryznajsja.
Czy choczesz, czy ne choczesz, a musysz ty-taky spowidatys',
Musysz w tych hroszach pryznatys'.–
Ot piszow Kyryk, bidnyj czołowik,
W cerkwi u popa dowho-taky spowidawsja,
A w tych hroszach nijak ne pryznawsja.
Popadja ne znaje, szczo dumaty, szczo j hadaty,
Ne znaje, jak tiji hroszi ot Kyryka odnjaty.
Dumała, dumała-taky czymało,
A wreszti-taky nahadała:
– Dobrodiju, dobrodiju, je u nas sucha szkira,
Posłuchaj-no mene harneńko,
Ta zroby, szczo tobi skażu, chuteńko.
Wiz'my-no ty w tu szkiru wberysja
Ta do bidnoho Kyryka po hroszi pokrutysja.
Jak pobaczyt', tak bidnyj Kyryk zljakajet'sja
I w tych hroszach napewne pryznajet'sja.–
Ot wzjała popadja tu szkiru namoczyła,
Piszła na seło dostawaty dratwy j szyła.
Dostała dratwy j szyła
Da w tu szkiru joho i zaszyła.
Zaszyła popu ruky j nohy,
Prystawyła na hołowu dyjawols'ki rohy.
Staw pip stukotity, hrjukotity,
Staw wnoczi do bidnoho Kyryka pidchodyty:
Hej, Kyrycze, dawaj hroszi, bo budu swit pałyty,
Bo jak ne widdasy, to budesz na ohni w pekli hority,
Stanut' tebe czorty takamy draty,
Stanut' tebe byty j katuwaty...–
I stukotyt', i hrjukotyt',
I motaje rohamy,
I tupaje nohamy,
Szcze j trjase borodoju.
Zobaczyw Kyryk i zowsim zljakawsja:
"Ot pryjszła teper do mene łychaja hodyna,
Szczo ja budu teper robyty z tymy hroszyma...
I czomu ja popu na spowidi ne pryznawsja...
Teper by ja z takoju bidoju ne znawsja..."
Wzjaw Kyryk koteł iz hroszyma
Ta jak tarachnuw dweryma!
– A nechaj że tebe,– każe,– wiz'me łycha hodyna
Ta z twojimy dyjawols'kymy hroszyma!
Idy ty od mene, w czomu pryjszow,
Derży w rukach, jak znajszow,
Ne położy nide, jak uzjaw,
Nosy tak, jak pryjnjaw,
I szczob że tebe czort uzjaw! –
Wzjaw pip koteł i dodomu podraw,
Radeseńkyj, szczo Kyryk swoji hroszi widdaw.
Staw pip hroszi pani widdawaty,
Aż stały hroszi do ruk prystawaty.
Stała popadja szkiru poroty,
Staw pip kryczaty, wereszczaty –
Ne można nijak szkiry widnjaty.
Trapyłasja z popom bida małaja,
Bida małaja i prostaja:
Prystała jomu szkira do sała.
Ot poczały pys'ma-łysty po switu rozsyłaty,
Czy ne znajdet'sja czasom chto-nebud' na switi,
Szczob tuju samuju szkiru z popa znjaty.
Stały pys'ma-łysty nazad powertaty,
Nichto ne może tijeji szkiry znjaty.
A Kyryk i każe:
– Ja możu tuju szkiru z popa znjaty,
Wono persze treba meni nazad hroszi widdaty.–
Jak znjaw Kyryk szkiru i hroszi wzjaw,
Hop zakryczaw szcze j zubamy zaskrehotaw.
Szkoda jomu tych hroszej, ałe nema szczo robyty,
Kraszcze hroszi widdaty, niż z rohamy chodyty.